ADHD با بی توجهی مداوم ، بیش فعالی و تحریک پذیری متناقض با مرحله رشد کودک و نوجوان مشخص می شود. سه زیر شاخه از ADHD وجود دارد: کاستی توجه ، نوع غالباً بیش فعال و نوع ترکیبی.

نوع اختلال غالبا با شکایت والدین و مربیان آموزشی همراه است. آنها از آرام و قرار نداشتن ، بی توجهی به مسائل و عدم تمرکز کودکان شکایت می کنند. واضح است که کودکان مانند بزرگسالان نمی توانند تمرکز کنند و به اقتضای سنی که دارند شیطنت می کنند. اما در برخی از کودکان این مسائل بیشتر از سایر بچه ها است. بیش فعالی آنها به صورت فاحش مشخص است. بی توجهی، رفتار های تکانشی و بیش فعالی حرکتی از صفات بارز این دسته از کودکان است.

مشکل اصلی این کودکان در پردازش اطلاعات نیست بلکه مشکلات آنها در خود گردانی است. کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی به حرف والدین خود گوش نمی دهند و گویا آن را کاملا نادیده می گیرند. آنها نمی توانند به خوبی با همسالان خود ارتباط بر قرار کنند و کودکان دیگر آنها را از خود طرد می کنند. همچنین بازی هایی که در منزل انجام می شود کودک بیش فعال را راضی نمی کند. این بیماری ممکن است تا بزرگسال با کاستی توجه ادامه و با کاهش بیش فعالی ادامه یابد. که باعث اختلال در یادگیری برخی موارد خاص می شود.

عیب شناسی و معیار های DSM-5

بیش فعالی و بی توجهی در کودکان باید حداقل با 6 مورد از علائم زیر همراه باشد.

• عدم توجه به جزئیات و بی دقتی فاحش
• در جلب توجه مشکل دارد.
• به نظر نمی رسد که به حرف اطرافیان گوش می کنند.
• در انجام کار های گروهی مشکل دارند.
• از انجام وظایفی که نیاز به تفکر زیادی دارند خودداری می کنند یا آنها را دوست ندارند.
• لوازم و وسایل خود را گم می کنند.
• به سادگی پریشان و عصبانی می شوند.
• در انجام فعالیت های روزانه خود دچار فراموشی می شوند.
• بی قراری و لول خوری در هنگام نشستن
• پیچ و تاب دادن به دست و پا ( حالت استرسی)
• در نشستن و ساکت ماندن مشکل دارند.
• مدام در حال فرار کردن و بالا رفتن از اشیای اطراف مثل میز و صندلی و … هستند.
• به راحتی نمی توانند فعالیت های بی سرو صدا را انجام دهند.
• مدام به طور فرضی در حال موتور سواری یا رانندگی هستند. ( مانند یک بزرگسال عمل می کنند)
• بیش از حد صحبت می کنند.
• بیش از آنکه سوالی از آنها شود پاسخ می دهند.
• در منتظر بودن آرام و قرار ندارند.
• برای دیگران ایجاد مزاحمت می کنند.
• در کودکان بزرگتر از 6 سال بیش فعالی و کم توجهی باعث اختلال عملکرد آنها در محیط بیرون از خانه مانند مدرسه و مهد کودک می شود.
• علائم این اختلال مانند علائم اختلالات روانی دیگر نیست.
• این بیماری معمولا قبل از سن 12 سالگی آغاز می شود. اما در برخی از بزرگسالان نیز وجود به وجود خواهد آمد.

بیش فعالی بیشتر در کودکان پسر وجود دارد و در دختران اغلب کاستی توجه گریبان گیر آنها می شود.

علل ADHD در کودکان و نوجوانان:

عوامل ژنتیکی: وجود این اختلال در فامیل درجه اول

عوامل محیطی: زایمان زودرس، وزن کم در هنگام تولد، سیگار کشیدن و مصرف الکل توسط مادر در هنگام بارداری، کودک آزاری، قرار گرفتن در معرض نوروتوکسین، بی توجهی به کودک، محیط نا مناسب، مشکلات روان پویایی، قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی مانند سرب در هنگام بارداری

درمان بیش فعالی و کاستی توجه:

برنامه درمانی چند مرحله ای: داروها موثرترین روش درمانی برای کاهش علائم اصلی هستند، اما باید همراه با مداخلات آموزشی و رفتاری استفاده شوند.

• درمانهای دارویی:

مواد محرک compounds ترکیبات متیل فنیدید ، دکستروآفتامین و نمک آمفتامین آمیخته

atomoxetine ، یک مهار کننده بازجذب نوراپی نفرین

آگونیست های آلفا -2 (به عنوان مثال ، کلونیدین ، گوانفاسین) می توانند به جای یا به عنوان درمان کمکی برای محرک ها استفاده شوند.

• درمانهای غیر دارویی:

تکنیک های اصلاح رفتار و آموزش مهارت های اجتماعی

مداخلات آموزشی (اصلاحات در کلاس)

آموزش رفتاری والدین