افسردگی فصلی یا اختلال عاطفی فصلی (Seasonal Affective Disorder یا SAD)، نوعی افسردگی است که معمولاً در فصل‌های سرد سال، به خصوص پاییز و زمستان، بروز می‌کند و با شروع فصل بهار بهبود می‌یابد. این اختلال با تغییرات در سطوح نور خورشید مرتبط است.

برخی از علائم شایع افسردگی فصلی:

• احساس غم و اندوه مداوم
• از دست دادن علاقه به فعالیت‌هایی که قبلاً لذت‌بخش بودند
• تغییرات در اشتها
• تغییرات در الگوی خواب
• کاهش انرژی
• مشکلات تمرکز
• احساس بی‌ارزشی یا گناه
• افکار خودکشی

افسردگی فصلی چیست؟

افسردگی فصلی یا اختلال عاطفی فصلی (SAD) نوعی افسردگی است که معمولاً با تغییر فصل‌ها، به خصوص در فصل‌های پاییز و زمستان، بروز می‌کند. در این اختلال، افراد در برخی ماه‌های سال احساس غمگینی، بی‌حالی و کاهش انرژی می‌کنند. علت دقیق افسردگی فصلی هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما برخی از عوامل زیر ممکن است در بروز آن نقش داشته باشند:

• کاهش نور خورشید: کاهش نور خورشید در فصل‌های سرد سال می‌تواند بر تولید سروتونین، که یک انتقال‌دهنده عصبی مرتبط با خلق و خو است، تأثیر بگذارد.
• تغییرات در ساعت بیولوژیکی بدن: کاهش نور خورشید می‌تواند ساعت بیولوژیکی بدن را مختل کرده و منجر به اختلال در خواب و هورمون‌ها شود.
• عوامل ژنتیکی: احتمال ابتلا به افسردگی فصلی در افرادی که سابقه خانوادگی این اختلال را دارند، بیشتر است.
• تغییرات در سطح ملاتونین: ملاتونین هورمونی است که در تاریکی تولید می‌شود و می‌تواند بر خلق و خو تأثیر بگذارد.

افسردگی فصلی تابستان

شاید عجیب به نظر برسد، اما افسردگی تنها مختص فصل سرد سال نیست. برخی افراد در گرمای تابستان نیز احساس غمگینی و افسردگی می‌کنند. این حالت را افسردگی فصلی تابستانی می‌نامند. افسردگی فصلی تابستانی نوعی اختلال عاطفی فصلی (SAD) است که در آن افراد در فصل تابستان علائم افسردگی را تجربه می‌کنند.

برخلاف افسردگی فصلی زمستانی که با کاهش نور خورشید مرتبط است، علت دقیق افسردگی تابستانی هنوز به طور کامل شناخته نشده است. اما برخی عوامل مانند گرما، رطوبت، تغییرات در روال خواب و فعالیت‌های روزانه و نگرانی در مورد ظاهر بدن می‌توانند در ایجاد آن نقش داشته باشند.

افسردگی فصلی بهار

آیا می‌دانستید که افسردگی فقط مختص فصل پاییز و زمستان نیست؟ اگرچه بیشتر افراد افسردگی فصلی را با روزهای کوتاه و هوای سرد مرتبط می‌دانند، اما واقعیت این است که برخی افراد در فصل بهار نیز احساس غمگینی و افسردگی می‌کنند. این حالت را افسردگی فصلی بهاری می‌نامند.

بیشتر بخوانید: متخصص روانپزشک و درمان افسردگی با دستگاه rTMS

انواع داروهای ضد افسردگی که برای درمان SAD تجویز می‌شوند:

• مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (SSRIs): این داروها با افزایش سطح سروتونین در مغز عمل می‌کنند. سروتونین یک انتقال‌دهنده عصبی است که به تنظیم خلق و خو کمک می‌کند. برخی از نمونه‌های SSRIs که برای درمان SAD تجویز می‌شوند عبارتند از:
  • فلوکستین (Prozac)
  • سرترالین (Zoloft)
  • سیالوزپرام (Celexa)
  • اس سیتالوپرام (Lexapro)
• مهارکننده‌های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین (SNRIs): این داروها علاوه بر سروتونین، سطح نوراپی نفرین را نیز افزایش می‌دهند. نوراپی نفرین یک انتقال‌دهنده عصبی دیگر است که به تنظیم انرژی و توجه کمک می‌کند. برخی از نمونه‌های SNRIs عبارتند از:
  • ونلافاکسین (Effexor)
  • دس ونلافاکسین (Pristiq)
• بوپروپیون: این دارو به عنوان یک ضد افسردگی آتیپیک شناخته می‌شود و مکانیسم عملکرد متفاوتی نسبت به SSRIs و SNRIs دارد. بوپروپیون می‌تواند به کاهش علائم افسردگی و افزایش انرژی کمک کند.

علاوه بر داروها، درمان‌های دیگری نیز برای SAD وجود دارد:

• نور درمانی
• روان درمانی

بیشتر بخوانید: راهنمای جامع اختلال افسردگی کودکان: علائم + راهکارهای درمان

روش های درمان افسردگی فصلی

افسردگی فصلی یا اختلال عاطفی فصلی (SAD) نوعی افسردگی است که معمولاً در فصل‌های سرد سال، به خصوص پاییز و زمستان، رخ می‌دهد. خوشبختانه روش‌های مختلفی برای درمان و مدیریت این اختلال وجود دارد.

درمان‌های دارویی

• داروهای ضد افسردگی: پزشک ممکن است داروهای ضد افسردگی را برای تنظیم سطح سروتونین و سایر انتقال‌دهنده‌های عصبی تجویز کند.
• نوردرمانی: یکی از رایج‌ترین درمان‌ها برای افسردگی فصلی است. با استفاده از یک جعبه نور مخصوص، فرد در معرض نور روشن قرار می‌گیرد که به تنظیم ساعت بدن کمک می‌کند.

درمان‌های غیر دارویی

روان درمانی

• رفتار درمانی شناختی (CBT): این روش درمانی به افراد کمک می‌کند تا افکار منفی و الگوهای رفتاری ناسالم را شناسایی و تغییر دهند.
• نور درمانی افسردگی: همانطور که قبلاً ذکر شد، نور درمانی با استفاده از یک جعبه نور مصنوعی، می‌تواند علائم افسردگی فصلی را کاهش دهد.
• روان درمانی بین فردی: این روش درمانی به افراد کمک می‌کند تا روابط بین فردی خود را بهبود بخشند و مهارت‌های اجتماعی خود را تقویت کنند.

تغییرات سبک زندگی

• فعالیت بدنی منظم
• رژیم غذایی سالم
• مدیریت استرس.
• قرار گرفتن در معرض نور طبیعی

درمان‌های مکمل

• طب سوزنی: برخی افراد گزارش کرده‌اند که طب سوزنی به کاهش علائم افسردگی فصلی کمک کرده است.
• مکمل‌های غذایی: برخی مکمل‌ها مانند ویتامین D و روغن ماهی ممکن است به بهبود علائم افسردگی کمک کنند، اما قبل از مصرف هر گونه مکمل با پزشک خود مشورت کنید.

بیشتر بخوانید: درمان افسردگی سالمندان

درمان افسردگی فصلی چقدر طول میکشد؟

مدت زمان درمان افسردگی فصلی بسته به شدت علائم، روش‌های درمانی انتخاب شده و پاسخ فرد به درمان، بسیار متغیر است. اگر به دنبال روانپزشک خوب برای درمان افسردگی فصلی خود هستید با ما در مطب دکتر ذاکری ارتباط برقرار نمایید. عوامل مختلفی بر طول درمان تأثیر می‌گذارند، از جمله:

• شدت علائم
• روش‌های درمانی
• پاسخ فرد به درمان

افسردگی فصلی یا اختلال عاطفی فصلی (SAD) نوعی افسردگی است که معمولاً در فصول خاصی از سال، به ویژه پاییز و زمستان، رخ می‌دهد. در این اختلال، تغییرات فصلی در نور روز می‌توانند بر خلق و خو و رفتار افراد تأثیر بگذارند. برای درمان افسردگی فصلی خود با ما در مطب دکتر ذاکری همراه باشید.

شما می توانید جهت مشاوره و رزرو وقت برای درمان افسردگی فصلی یا اختلال عاطفی فصلی (SAD) با مطب دکتر فرامرز ذاکری از طریق شماره تماس های زیر در ارتباط باشید.
۰۲۱۲۲۲۶۰۰۶۷ –  ۰۲۱۲۲۲۶۰۰۶۸