نوروفیدبک و کاهش علائم اختلال اوتیسم، یکی از موضوعاتی است که امروزه در خانواده‌هایی که با این اختلالات مواجه هستند، بازار داغی دارد. اختلال طیف اوتیسم (ASDیک وضعیت پیچیده عصبی رشدی است که بر ارتباطات، رفتار و تعامل اجتماعی تأثیر می گذارد. از آنجایی که شیوع اوتیسم همچنان در حال افزایش است، محققان و پزشکان به طور مستمر در حال بررسی درمان‌ها و مداخلات جدید برای بهبود زندگی افراد در این طیف هستند. درمان نوروفیدبک، یکی از این رویکردهایی است که در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه این مطلب از دکتر فرامرز ذاکری، به درمان نوروفیدبک و بررسی مزایا و محدودیت‌های بالقوه آن برای افراد مبتلا به اوتیسم می‌پردازیم.

اختلال اوتیسم چیست؟

قبل از پرداختن به درمان نوروفیدبک، داشتن یک درک اولیه از اوتیسم ضروری است. ASD یک بیماری مادام العمر است که بیشتر در اوایل کودکی آشکار می‌شود. این طیف گسترده‌ای از علائم و سطوح شدت را در بر می‌گیرد، بنابراین به عنوان “طیف” نامیده می شود. ویژگی های مشترک اوتیسم شامل: مشکلات در ارتباط، تعامل اجتماعی، رفتارهای تکراری و علایق محدود است.

علت دقیق اوتیسم هنوز به طور کامل شناخته نشده است؛ اما اعتقاد بر این است که این بیماری، ناشی از عوامل ژنتیکی و محیطی است. در صورتی که هیچ درمانی برای اوتیسم وجود ندارد، مداخلات و درمان‌های مختلف با هدف بهبود کیفیت زندگی افراد در طیف انجام می‌شود.

نوروفیدبک چیست؟

درمان نوروفیدبک تهران، یک روش درمانی غیرتهاجمی است که بر تنظیم فعالیت مغز تمرکز دارد. این شامل نظارت در زمان واقعی الگوهای امواج مغزی و ارائه بازخورد به افراد، برای کمک به آنها برای تنظیم عملکرد مغز است. هدف نهایی، بهینه‌سازی عملکرد مغز است که می‌تواند منجر به بهبود عملکرد شناختی، عاطفی و رفتاری شود. شما با مراجعه به متخصص روانپزشک و درمان عدم تمرکز کودکان با دستگاه نوروفیدبک در کنار درمان اختلال اوتیسم بهترین راه را پیموده‌اید. درمان نوروفیدبک شامل مراحل زیر است:

• ارزیابی

یک ارزیابی جامع برای تعیین مسائل خاص فرد و زمینه‌هایی که نیاز به بهبود دارند، انجام می‌شود.

• مانیتورینگ امواج مغزی

در طول جلسه نوروفیدبک، الکترودهایی به پوست سر فرد متصل می‌شوند تا فعالیت امواج مغزی را اندازه‌گیری کنند. سپس این داده‌ها به صورت بلادرنگ بر روی صفحه کامپیوتر نمایش داده می‌شوند.

• بازخورد

بر اساس الگوهای امواج مغزی به فرد بازخورد دیداری یا شنیداری داده می‌شود. برای مثال، ممکن است یک شخصیت بازی ویدیویی را ببینند که در حال حرکت است یا موسیقی می شنوند، بازخورد در پاسخ به فعالیت مغز فرد تغییر می‌کند.

• خود تنظیمی

افراد یاد می گیرند که الگوهای امواج مغزی خود را، کنترل کنند تا در طول زمان به بازخورد مطلوب دست یابند. این خودتنظیمی می‌تواند تأثیر مثبتی بر جنبه‌های مختلف زندگی آنها داشته باشد.

چگونه نوروفیدبک علائم اوتیسم را کاهش می‌دهد؟

درمان نوروفیدبک در تهران، یک راه عملی و مطمئن برای افراد مبتلا به اوتیسم است که هم کیفیت زندگی فرد اوتیسمی را بهبود می‌بخشد و هم باعث می‌شود روابط اجتماعی‌ آنها بهتر شده و رفتارهای منفی کمتری از خود نشان دهند. در اوتیسم، مغز بچه‌ها به شکل منظمی کار نمی‌کند. مثلاً در بعضی بخش‌ها مغز ارتباطات زیادی دارد، اما در بعضی قسمت‌های دیگر این ارتباطات ضعیف و ناقص است. درمان با نوروفیدبک، عملکرد مغز را بهتر تنظیم می‌کند.

یکی از نکات مهم نوروفیدبک درمانی این است که مغز این افراد را به خودتنظیمی وادار می‌کند. چون بیشتر افراد نمی‌توانند امواج مغزی خودشون را کنترل کنند، به خاطر این که اصلاً از این امواج آگاه نیستند. با نوروفیدبک، فرد متوجه کار کردن مغزش می‌شود و یاد می‌گیرد که چطور فعالیت‌های مغز خودش را به شکل بهتری تنظیم کند.

افراد مبتلا به اوتیسم بیشتر در تعاملات اجتماعی دچار مشکل هستند و خیلی راحت ارتباط برقرار نمی‌کنند. نوروفیدبک، باعث می‌شود که مغز این افراد شبکه‌های عصبی جدیدی بسازد. برای مثال، نیم‌کره چپ مغز بیشتر درگیر مهارت‌های زبانی است و این بخش در افراد اوتیسمی اکثرا دچار مشکل می‌شود. با استفاده از نوروفیدبک، این قسمت تقویت شده و به بهبود تکلم کمک می‌کند.

در تجربه‌ای که خودم داشتم، یکی از همسایه‌های ما فرزند اوتیسمی داشت که از این روش درمانی استفاده می‌کرد. پسرشان دچار مشکلات زیادی در تعاملات اجتماعی و برقراری ارتباطات عاطفی بود. آن‌ها نوروفیدبک را برای درمان تکمیلی شروع کردند و نتایجی که گرفتند بسیار مثبت بود.

یعنی اثرات نوروفیدبک در بهبود تکلم و برقراری ارتباطات کلامی او کاملا قابل مشاهده بود. پس از مدتی، رفتارهای نامناسب کمتری از او دیده می‌شد و والدینش می‌گفتند که احساس اعتماد به نفس بیشتری پیدا کرده و توانستند خودکنترلی بیشتری بر رفتارهای کودکشان داشته باشند. پس درمان با نوروفیدبک باعث تغییر فعالیت‌های مغزی می‌شود و در اخر رفتار فرد را تغییر می‌دهد. البته پیشنهاد می‌کنیم که حتما تفاوت نوروفیدبک با لورتا را مطالعه کنید تا آگاهانه بهترین راه را انتخاب کنید.

نظریه پشت نوروفیدبک برای اوتیسم

منطق پشت استفاده از روش درمان نوروفیدبک برای اوتیسم، بر این ایده استوار است که الگوهای امواج مغزی نامنظم ممکن است به برخی از چالش‌های رفتاری و شناختی که افراد در طیف با آن‌ها مواجه هستند، کمک کند. با کمک به افراد در تنظیم این الگوها، اعتقاد بر این است که نوروفیدبک می‌تواند منجر به بهبود در زمینه‌هایی مانند: توجه، ارتباطات، تنظیم عاطفی و تعامل اجتماعی شود.

برخی از طرفداران نوروفیدبک، برای اوتیسم استدلال می‌کنند که می‌تواند به مسائل خاصی که بیشتر با این بیماری مرتبط است کمک کند. این موارد را در متن ذیل آورده‌ایم:

• بیش فعالی و تکانشگری

با آموزش افراد برای تنظیم فعالیت مغزشان، نوروفیدبک ممکن است به کاهش رفتارهای بیش فعال و تکانشی که بیشتر در برخی از افراد اوتیستیک دیده می شود، کمک کند.

• حساسیت‌های حسی

اوتیسم اغلب با حساسیت‌های حسی همراه است. نوروفیدبک ممکن است به بهبود یکپارچگی حسی و کاهش اضافه بار حسی کمک کند.

• اضطراب و تنظیم هیجانی

بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم با اضطراب و تنظیم هیجانی دست و پنجه نرم می‌کنند. مرکز درمان نوروفیدبک می‌تواند به افراد کمک کند تا این احساسات را به طور مؤثرتری مدیریت کنند.

عملکرد اجرایی

کاستی‌های عملکرد اجرایی از جمله: برنامه‌ریزی، سازماندهی و حل مسئله، در اوتیسم رایج است. نوروفیدبک قادر است این مهارت‌ها را تقویت نماید.

تحقیق در مورد درمان اوتیسم با نوروفیدبک

درمان اوتیسم با نوروفیدبک همانند یک مداخله بالقوه برای اوتیسم امیدوارکننده است و بررسی شواهد علمی حمایت کننده از اثربخشی آن، ضروری است. تحقیقات در این زمینه ادامه دارد و نتایج متفاوت است.

یافته های مثبت درمان اوتیسم با نوروفیدبک

چندین مطالعه نتایج مثبت درمان نوروفیدبک را برای افراد مبتلا به اوتیسم گزارش کرده اند:

توجه بهبود یافته

برخی از مطالعات نشان داده‌اند که یکی از مزایای درمان نوروفیدبک، بهبود توجه و تمرکز در کودکان مبتلا به اوتیسم است.

کاهش اضطراب

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد نوروفیدبک می‌تواند در کاهش علائم اضطراب در افراد مبتلا به اوتیسم موثر باشد.

مهارت‌های اجتماعی تقویت شده

تحقیقات خاصی نشان داد که نوروفیدبک ممکن است به بهبود در تعامل اجتماعی و مهارت های ارتباطی منجر شود.

بهبودهای رفتاری

والدین و مراقبان، تغییرات مثبتی را در رفتار و عملکرد کلی فرزندان خود پس از انجام درمان نوروفیدبک گزارش کرده‌اند.

محدودیت‌ها و چالش‌ها

با این حال، مهم است که محدودیت‌ها و چالش‌های مرتبط با استفاده از نوروفیدبک برای اوتیسم را بپذیریم:

ناهمگونی اوتیسم

اوتیسم یک وضعیت بسیار ناهمگن است، به این معنی که افراد در طیف می توانند علائم و چالش‌های بسیار متفاوتی داشته باشند. این موضوع، ایجاد یک پروتکل نوروفیدبک یک اندازه و مناسب برای همه را چالش برانگیز می‌کند.

شکاف‌های تحقیقاتی

در حالی که برخی از مطالعات اثرات مثبتی را گزارش کرده‌اند، بدنه کلی تحقیقات در مورد نوروفیدبک برای اوتیسم نسبتا کوچک است و مطالعات دقیق‌تری در مقیاس بزرگ مورد نیاز است.

تغییرپذیری در نتایج

پیامدهای نوروفیدبک می‌تواند از فردی به فرد دیگر به طور قابل توجهی متفاوت باشد و پیش‌بینی اینکه چه کسی و تا چه اندازه سود خواهد برد، دشوار است. البته شاید مثل من برای شما هم این سوال پیش بیاید که نوروفیدبک برای چه سنی مناسب است؟ در پاسخ به این سوال باید بگویم بهترین سن شروع درمان بین 6 تا 12 سالگی است.

زمان و هزینه

درمان نوروفیدبک می‌تواند زمان‌بر و پرهزینه باشد که ممکن است دسترسی آن را برای برخی خانواده‌ها محدود کند.

اثر پلاسبو

این امکان وجود دارد که برخی از مزایای گزارش شده نوروفیدبک را بتوان به اثر دارونما نسبت داد؛ زیرا افراد و خانواده‌هایشان ممکن است امیدها و انتظارات زیادی برای درمان داشته باشند.

بررسی تفاوت‌های درمان نوروفیدبک با دیگر روش‌های درمانی اختلال اوتیسم

همان طور که گفتیم نوروفیدبک یک روشی ایمن و بدون تهاجم برای کمک به افراد اوتیسمی است. در این روش از دارو استفاده نمی‌شود، به همین خاطر عوارض جانبی داروها را هم ندارد. همچنین، داروهایی که برای اوتیسم تجویز می‌شوند اثر موقتی دارند؛ اما نوروفیدبک به مغز کمک می‌کند تا درست کار کند و این آموزش‌ها در مغز باقی می‌مانند.

روش‌های دیگر درمان اوتیسم هم مفید هستند، اما شاید زمان زیادی لازم داشته باشند تا نتیجه بدهند. در عوض، نوروفیدبک به فرد بازخورد فوری می‌دهد و مغز به‌ تدریج، شروع به تغییر دادن الگوها می‌کند. فراموش نکنید که هر روش، ویژگی‌های مثبتی دارد و اگر نوروفیدبک در کنار دیگر روش‌ها به کار رود، نتیجه بهتری خواهد داشت.

چند نکته طلایی برای جلسات درمانی نوروفیدبک

تصمیم به بررسی درمان نوروفیدبک برای اوتیسم، باید با دقت و با راهنمایی یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی واجد شرایط گرفته شود. در متن زیر، برخی از ملاحظات کلیدی که باید رعایت شوند را ذکر کرده‌ایم. اما قبل از بیان این نکات، برای خودم جالب بود که ماندگاری نوروفیدبک را بدانم به همین دلیل، طی جستجوهایی که انجام دادم متوجه شدم اگر درمان به صورت مستمر و کامل انجام شود، می‌تواند تا 10 سال ماندگاری داشته باشد.

رویکرد فردی

اگر نوروفیدبک را در نظر بگیرید، مهم است که به دنبال درمانگری باشید که در اوتیسم همچون دکتر فرامرز ذاکری، متخصص باشد و بتواند یک برنامه درمانی فردی متناسب با نیازها و چالش‌های فرد ایجاد کند.

مداخله تکمیلی

نوروفیدبک نباید همچون یک درمان مستقل در نظر گرفته شود، در عوض باید همانند یک درمان مکمل در کنار سایر مداخلات مبتنی بر شواهد نظیر: رفتار درمانی، گفتار درمانی و کاردرمانی تلقی گردد.

نظارت بر پیشرفت

نظارت و ارزیابی منظم پیشرفت، بسیار مهم است. خانواده‌ها باید از نزدیک با درمانگر همکاری کنند تا هر گونه تغییر و تنظیم مورد نیاز در برنامه درمانی را پیگیری کنند. فقط فراموش نکنید که جلسات درمانی نوروفیدبک را به صورت منظم انجام دهید تا بهترین نتیجه را ببینید.

انتظارات واقع بینانه

داشتن انتظارات واقع بینانه در مورد نتایج درمان نوروفیدبک ضروری است زیرا می‌تواند منجر به بهبود در برخی زمینه ها شود هم ممکن است درمانی برای اوتیسم نباشد.

هزینه و دسترسی

در دسترس بودن و هزینه نوروفیدبک را در نظر بگیرید. برخی از خانواده ها ممکن است با محدودیت‌های مالی مواجه شوند و مهم است که مزایای بالقوه آن را در مقابل هزینه بسنجند.

شما می‌توانید در بهترین مرکز نوروفیدبک در تهران، بهترین نتایج را برای درمان فرزند دلبندتان دریافت کنید.

آینده درمان نوروفیدبک برای اوتیسم

همان طور که درک ما از اوتیسم و ​​مغز بیشتر می‌شود، کاربردهای بالقوه نوروفیدبک در خانه نیز افزایش می‌یابد. تحقیقات آینده ممکن است به اصلاح و بهینه‌سازی پروتکل های نوروفیدبک برای افراد در طیف اوتیسم کمک کند و برخی از محدودیت های فعلی را برطرف نماید. یکی از سوالاتی که برای خود من هم به وجود می‌آید، این است که نوروفیدبک برای چه کسانی مناسب است؟

در پاسخ به این سوال باید بیان کنیم که بسیار مهم است با ذهنی باز به درمان نوروفیدبک نزدیک شوید، با توجه به اینکه ممکن است برای برخی فواید داشته باشد؛ اما ممکن است برای همه مبتلایان به اوتیسم مناسب یا موثر نباشد. تصمیم برای نوروفیدبک باید همیشه با مشورت متخصصان همچون دکتر فرامرز ذاکری گرفته شود. شما با مشاهده  خدمات روانپزشکی دکتر فرامرز ذاکری می‌توانید با خاطری آسوده‌تر در مسیر درمان قدم بگذارید.

نتیجه‌گیری

درمان نوروفیدبک، یک مداخله امیدوارکننده اما پیچیده برای افراد مبتلا به اوتیسم است. همان طور که گفتیم این درمان پتانسیل را در بهبود توجه، کاهش اضطراب و افزایش مهارت های اجتماعی نشان داده است، محدودیت‌ها و چالش‌هایی وجود دارد که باید در نظر گرفته شود.

فقط فراموش نکنید که تصمیم به بررسی درمان نوروفیدبک برای اوتیسم باید با مشورت متخصصان واجد شرایط به دقت انجام شود. همچنین باید بخشی از یک برنامه درمانی جامع باشد که شامل مداخلات مبتنی بر شواهد متناسب با نیازها و چالش‌های خاص افراد در طیف اوتیسم باشد.

همانطور که تحقیقات در این زمینه ادامه دارد، ممکن است بهتر بفهمیم که چگونه می توان از درمان نوروفیدبک برای بهبود زندگی افراد مبتلا به اوتیسم استفاده کرد و امید و مزایای بالقوه را برای افراد در طیف اوتیسم و ​​خانواده‌های آنها ارائه نمود.

سوالات متداول

برای تأثیرگذاری نوروفیدبک در درمان اوتیسم، چند جلسه لازم است؟

تعداد جلسات نوروفیدبک، به شرایط هر کودک بستگی دارد و پزشک با در نظر گرفتن به نیازهای فردی جلسات را تعیین می‌کند. اما بیشتر کودکان مبتلا به اوتیسم به حداقل 6 ماه درمان نیاز دارند و در این زمان، بهتر است هفته‌ای دو تا سه جلسه نوروفیدبک برگزار شود.

چه عواملی باعث می‌شوند نوروفیدبک در درمان اوتیسم بهتر عمل کند؟

عواملی همچون: تغذیه مناسب، آگاهی و مشارکت والدین در روند درمان، همکاری با تیم درمانی، پیگیری منظم جلسات، تنظیم برنامه درمانی بر حسب خصوصیات فردی کودک و همچنین حمایت عاطفی از او اثربخشی نوروفیدبک را افزایش می‌دهند.

آیا نوروفیدبک می‌تواند جایگزین داروهای اوتیسم شود؟

خیر. نوروفیدبک یک روش مکمل است و زمانی بیشترین اثر را دارد که در کنار سایر درمان‌ها مثل: دارو درمانی، کار درمانی، رفتار درمانی و گفتار درمانی استفاده شود.